U xương chân răng là bệnh lý răng miệng nguy hiểm, mặc dù không hiếm gặp nhưng thường khó phát hiện bởi không phải ai cũng có kiến thức về vấn đề này. Để hiểu rõ hơn về khái niệm, cách nhận biết và những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra đồng thời mang đến cho bạn gợi ý điều trị phù hợp. Bài viết chia sẻ của bác sĩ Minh Hoàng của AVA Dental sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết.
U xương chân răng là bệnh lý gì?
U xương chân răng thực chất là một biến chứng của nhiễm trùng răng. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, u xương có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng.
Ban đầu, u chân răng sẽ phát triển và gây tổn thương cho mô xung quanh chân răng, dẫn đến tiêu xương chân răng. Theo thời gian, sự tổn thương này có thể lan rộng sang các răng lân cận, gây ra tiêu xương cả những chiếc răng đó.
Ngoài ra, u chân răng còn tạo ra các khoảng trống trên xương hàm, trong đó chỉ chứa nước hoặc mủ mà không có xương. Điều này dẫn đến phá vỡ cấu trúc xương hàm, làm biến dạng và làm cho răng trở nên yếu và dễ gãy. Khi rơi vào tình huống này, chức năng nhai, nuốt và nói của người bệnh có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Triệu chứng nhận biết u xương chân răng điển hình
Như đã đề cập trước đó, việc phát hiện u chân răng ở giai đoạn sớm thông qua các dấu hiệu lâm sàng là điều khá khó khăn. Khi mới hình thành, u chân răng chỉ khiến răng trở nên ố vàng. Đây là dấu hiệu không đủ đặc biệt để thu hút sự chú ý của người bệnh. Sau đó, khi u phát triển nghiêm trọng hoặc bị nhiễm trùng, người bệnh sẽ xuất hiện nhiều triệu chứng khó chịu như phù lớn trên xương hàm, đau đớn, chảy mủ hoặc răng lung lay.
Về cách phát hiện u chân răng, theo bác sĩ Minh Hoàng của AVA Dental:
“U chân răng có thể dễ dàng được phát hiện thông qua các phương pháp cận lâm sàng. Cụ thể, trên hình ảnh X-quang, u sẽ hiển thị dưới dạng một vùng sáng hình tròn hoặc hình oval gắn liền với chân răng đã chết tủy. Răng này có một lỗ sâu rộng, trong đó chân răng bị ảnh hưởng nằm trong vùng sáng. Đồng thời, các sợi dây chằng xung quanh nó bị kéo giãn mở rộng”.
Ngoài ra, các răng lân cận cũng thường có xu hướng nghiêng. Nếu u nằm trên hàm trên và có kích thước lớn, chúng có thể lan ra nhiều hướng khác nhau. Trong trường hợp u bị viêm, ranh giới của chúng sẽ trở nên mờ mờ do sự viêm nhiễm gây ra sự giãn mạch và tiêu xương.
Nguyên nhân u chân răng là gì?
Quá trình hình thành u chân răng diễn ra như sau:
Khi tủy răng chết tử (giai đoạn 4 của sâu răng), độc tố được giải phóng tại chóp răng, gây ra viêm quanh chóp. Sự viêm này kích thích quá trình phá hủy tế bào biểu mô Malassez trong dây chằng răng. U chân răng là kết quả của quá trình phá hủy này và có thể gây viêm hoặc không gây viêm”.
U chân răng là dạng u biểu mô phổ biến nhất trong xương hàm và thường phát triển nhiều hơn ở hàm trên hơn là hàm dưới, đặc biệt là ở khu vực gần răng cửa hơn là răng hàm.
Cách trị u chân răng hiệu quả
Phương pháp điều trị u chân răng sẽ khác nhau tùy thuộc vào tình trạng răng, nguyên nhân gây u, các răng lân cận và tình trạng xương hàm. Theo bác sĩ Minh Hoàng, dưới đây là một số phương pháp được các bác sĩ áp dụng phổ biến:
- Trường hợp xương ổ răng còn đủ và chân răng gây u không quá ⅓: Răng sẽ được giữ lại, điều trị tủy, cắt cuống răng và loại bỏ u.
- Trường hợp chân răng gây u quá ⅓: Răng sẽ được nhổ kèm theo việc loại bỏ u.
- Trường hợp u có kích thước lớn và xương hàm đã bị phá hủy: Chuyên gia sẽ tiến hành tách u và niêm mạc xoang, đồng thời tạo mở đường dẫn lưu vào ngách mũi dưới cùng bên.
- Trường hợp u có kích thước lớn và nằm ở xương hàm dưới: Dựa trên hình ảnh X-quang và quan sát thực tế trong quá trình phẫu thuật, các bác sĩ sẽ đánh giá tính vững chắc của xương hàm dưới và quyết định liệu chỉ cần loại bỏ u hay cần lấy u kết hợp với đóng nẹp tăng cường để phòng ngừa gãy xương hàm.
Sau khi u được loại bỏ, các bác sĩ sẽ tiến hành xử lý vùng xương hư hỏng mà u đã để lại. Nếu vùng xương hư hỏng nhỏ, bác sĩ thường không cần can thiệp vì cơ thể có khả năng tự phục hồi bằng cách tạo ra mô xơ hoặc biểu mô mới. Tuy nhiên, nếu vùng xương hư hỏng lớn, sẽ cần sử dụng các vật liệu từ cơ thể như cơ, xương hoặc các vật liệu nhân tạo để điền vào và tạo khối.
Về khả năng hồi phục sau điều trị u xương, bác sĩ Minh Hoàng cho biết:
“Thời gian để vết thương sau phẫu thuật lành trung bình là khoảng 1-2 tuần. Nếu được chăm sóc đúng cách và theo hướng dẫn của bác sĩ, vết thương có thể lành nhanh hơn”.
U xương chân răng có bọc răng sứ được không?
Bọc răng sứ là quy trình chỉnh nha để cải thiện hình dáng và màu sắc của răng. Phương pháp này không trực tiếp liên quan đến điều trị u xương chân răng. Trong trường hợp được chẩn đoán u chân răng, việc điều trị nhiễm trùng và viêm nhiễm cần được thực hiện trước khi cân nhắc các phương pháp chỉnh nha thẩm mỹ như bọc răng sứ.
Tuy nhiên, sau khi điều trị u chân răng và xác định xương xung quanh chân răng đã được phục hồi và ổn định, việc bọc răng sứ có thể được xem xét như một phương pháp để cải thiện vẻ ngoài của răng và tăng cường thẩm mỹ. Trong trường hợp này, bạn nên thảo luận với bác sĩ nha khoa để có được sự lựa chọn tốt nhất.
Cách phòng ngừa u chân răng hiệu quả
Để phòng ngừa u xương chân răng, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:
- Đánh răng đúng cách: Các bạn nên chú ý đánh răng ít nhất hai lần mỗi ngày bằng kem đánh răng chứa fluoride.
- Sử dụng chỉ nha khoa: Nên sử dụng chỉ nha khoa sau khi ăn để làm sạch các kẽ răng, ngăn ngừa tích tụ thức ăn thừa tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.
- Điều chỉnh chế độ ăn uống: Hạn chế sử dụng các loại thức ăn có nhiều đường và tinh bột vì chúng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn gây hại. Ưu tiên sử dụng các thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất từ các nguồn như rau xanh, trái cây và thực phẩm giàu canxi như sữa và sản phẩm sữa.
- Tránh hút thuốc lá: Hút thuốc lá không chỉ gây hại cho sức khỏe tổng thể mà còn có thể làm tăng nguy cơ u chân răng. Nếu bạn hút thuốc lá, hãy cân nhắc để bỏ thuốc hoặc tìm các phương pháp giúp giảm thiểu tác động của thuốc lá lên răng và nướu.
- Kiểm tra định kỳ với bác sĩ nha khoa: Thăm khám định kỳ với bác sĩ nha khoa giúp phát hiện sớm bất kỳ vấn đề nào liên quan đến răng và nướu, bao gồm u chân răng. Bác sĩ nha khoa có thể thực hiện làm sạch chuyên sâu, kiểm tra xem có các dấu hiệu của u xương và đưa ra các khuyến nghị điều trị phù hợp.
Các bạn hãy nhớ rằng, việc duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, đánh răng đúng cách và thực hiện vệ sinh răng miệng hàng ngày là cách tốt nhất để phòng ngừa u chân răng và duy trì sức khỏe răng miệng.
Về cơ bản, u xương chân răng là bệnh lý không quá nguy hiểm nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Tuy nhiên, do phát hiện u ở giai đoạn “vô hại” bằng thị giác thông thường là gần như không thể. Cách duy nhất để làm được điều này là quan sát hình ảnh X-quang răng. Chính vì vậy, các bạn hãy lưu ý hãy thăm khám định kỳ với chuyên gia của AVA Dental để được tầm soát hiệu quả các vấn đề liên quan đến răng hàm mặt.
